PEN – Co zrobić w przypadku hiperglikemii?

W przypadku podwyższonego poziomu glikemii należy podać uczniowi wodę lub niesłodzone płyny (nie mogą to być soki owocowe) i/lub insulinę, zgodnie z planem leczenia cukrzycy uzgodnionym z rodzicami lub opiekunami. W przypadku poważnych objawów hiperglikemii należy natychmiast skontaktować się z rodzicami lub opiekunami i wezwać pomoc medyczną.
Test do badania poziomu związków ketonowych (acetonu) w moczu, który pozwala sprawdzić stopień zagrożenia kwasicą ketonową, powinien znajdować się w wyposażeniu każdego ucznia z cukrzycą, zwłaszcza podczas wyjazdów szkolnych.
Paski do badania poziomu związków ketonowych (acetonu w moczu) Ketostix i Keto-Diastix są odpowiednie do wstępnych badań przy podejrzeniu podwyższonego poziomu związków ketonowych, np. przy nudnościach/wymiotach lub po więcej niż po kilku godzinach wysokiej glikemii. Jeśli test wykaże obecność związków ketonowych w moczu, wskazane jest użycie w dalszych badaniach pasków do krwi.

Jak podaje się insulinę

Wszyscy chorzy z cukrzycą typu 1. i niektórzy z cukrzycą typu 2. wymagają podawania insuliny, co zapewnia utrzymanie normoglikemii. Insulina może być podawana przy pomocy penów lub pompy insulinowej. Dawkowanie insuliny wymaga regularności i pewnej wiedzy. Poza stałymi dawkami, ujętymi w planie leczenia i podawanymi o odpowiednich godzinach, w niektórych sytuacjach należy podać dawki korygujące. Podczas szkolenia prowadzonego przez rodziców i wykwalifikowany personel medyczny należy ustalić, kto w warunkach szkolnych odpowiada za podawanie insuliny.

Aby ułatwić chorym utrzymanie normoglikemii i kontrolowanie cukrzycy, naukowcy opracowali kilka rodzajów insuliny. Pozwala to na dostosowanie leczenia do potrzeb i trybu życia chorego oraz modyfikowanie go w zależności od potrzeb. Używanie kilku rodzajów insuliny jednocześnie, jak stosuje się to obecnie, wymaga jednak pewnej wiedzy, a w przypadku młodszych dzieci – pomocy. Insuliny różnią się szybkością i czasem działania.

Rodzaje insuliny

Jest kilka rodzajów insuliny, stosowanych obecnie w leczeniu cukrzycy:
Analogi bardzo szybko działające do 4 godzin.
Insulina krótkodziałająca pomaga kontrolować poziom cukru po posiłkach, a czas jej działania wynosi ok. 8 godzin. Ponieważ insulina działa dopiero po pewnym czasie od wstrzyknięcia, należy ją podawać 15-30 min przed posiłkiem.
Insulina długodziałająca imituje naturalne wydzielanie insuliny w organizmie. Rozpoczyna działanie po ok. 1,5 godz. od wstrzyknięcia, a czas jej działania może wynosić nawet do 24 godzin.
Mieszanki insulinowe – przygotowane głównie dla osób biorących dwa wstrzyknięcia insuliny dziennie, łączą działanie insuliny krótkodziałającej i o przedłużonym czasie działania.

Celem leczenia cukrzycy przy pomocy insuliny jest jak najlepsze naśladowanie naturalnego wydzielania jej przez trzustkę. Jest to szczególnie ważne u dzieci, u których prawidłowy przebieg procesów metabolicznych umożliwia prawidłowy rozwój i zmniejszenie ryzyka powikłań. Nasz organizm jest niezwykle elastyczny i może modyfikować poziom hormonów w zależności od potrzeb i warunków. Aby jak najbardziej zbliżyć się do naturalnego wydzielania insuliny, należy jak najczęściej kontrolować poziom glikemii. Pozwala to na odpowiednią modyfikację leczenia i utrzymanie dzięki temu pożądanej normoglikemii. Tak więc nawet ustalone przez lekarza dawki wymagają niekiedy modyfikacji.

Starsze dzieci i młodzież często samodzielnie są w stanie wprowadzać drobne modyfikacje w leczeniu w zależności od wysiłku fizycznego i spożywanych posiłków. Młodsze dzieci wymagają przy tym pomocy odpowiednio przeszkolonej osoby
dorosłej.

W następnym odcinku, kolejny artykuł serii: Sposoby podawania insuliny?

Dwumiesięcznik „Pen” jest dostępny w:

oddziałach i kołach PSD
kołach TPD (Towarzystwo Przyjaciół Dzieci)
w aptekach (zaopatrywanych przez Torfarm i PGF)
w Empikach
u regionalnych przedstawicieli firm farmaceutycznych