Hiperglikemia, czyli wysoki poziom cukru we krwi, to kolejny problem, z jakim borykają się mali i więksi diabetycy. Może być spowodowana podaniem zbyt małej dawki insuliny, inną chorobą, napięciem psychicznym, zjedzeniem większego posiłku nieobjętego podaną dawką insuliny, zmniejszonym wysiłkiem fizycznym lub jego brakiem. Utrzymująca się lub często powtarzająca hiperglikemia powoduje uszkodzenia organów wewnętrznych chorego i wystąpienie powikłań, w tym chorób serca, nerek czy narządu wzroku. Dlatego tak ważne jest dbanie o prawidłowy poziom cukru we krwi.
Objawy hiperglikemii:
Do najczęstszych objawów hiperglikemii należą:
- zwiększone pragnienie i częste oddawanie moczu
- zaburzenia widzenia
- kłopoty z koncentracją
- nudności
- zmęczenie i senność
- ciężkie oddychanie
- kwaśny oddech” (może być wyczuwalny zapach acetonu)
- śpiączka.
Najczęściej hiperglikemia nie wywołuje tak gwałtownych objawów jak hipoglikemia. Mimo to w dłuższym okresie powoduje nieodwracalne uszkodzenie narządów wewnętrznych i wystąpienie powikłań cukrzycowych, a bezpośrednio obniżając możliwości percepcyjne, wpływa na wyniki w nauce.
Hiperglikemia jest powodowana brakiem lub niedoborem insuliny w organizmie. Stres i infekcje powodują wzrost zapotrzebowania na insulinę, ponieważ sprawiają, że skuteczność jej działania w organizmie jest gorsza.
Cukier może wzrosnąć również po zjedzeniu posiłku nieprzewidzianego w planie na dany dzień i nieuwzględnionego w dawkach insuliny. Wielu małych diabetyków rzadko ma okazję zjeść w domu słodycze, a pokusa w szkole i chęć upodobnienia się do kolegów mogą być zbyt ciężką próbą dla ich „wstrzemięźliwości”.
Uczniowie, których rodzice z lękiem lub nerwowo reagują na takie sytuacje, mogą ukrywać zjedzenie batona czy czekolady np. kupionych w szkolnym sklepiku. Dobre, oparte na zaufaniu relacje z uczniem, pozwolą na unikanie takich sytuacji. Przyczyną hiperglikemii może być również nieprawidłowa praca pompy insulinowej.
Kwasica ketonowa
Gdy w organizmie brakuje insuliny, która umożliwia wykorzystywanie glukozy jako źródła energii, alternatywnym źródłem energii staje się rozkład tłuszczów. Efektem ubocznym tego procesu jest uwalnianie do krwi ciał ketonowych. Nadmiar ketonów we krwi powoduje kwasicę ketonową. Próbą pozbycia się nadmiaru ketonów jest częste oddawanie moczu i przyspieszone oddychanie (stąd wyczuwalny w oddechu zapach acetonu). Mogą pojawić się również bóle żołądka, nudności i wymioty, narastająca senność. Jeżeli wydalane płyny nie są uzupełniane, może dojść do odwodnienia. W przypadku braku odpowiedniej reakcji na te wszystkie objawy, stosunkowo szybko pojawiają się zaburzenia świadomości i śpiączka. Kwasica ketonowa stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i musi być leczona przez dożylne podanie płynu i insuliny.
W następnym odcinku, kolejny artykuł serii: Co zrobić w wypadku hiperglikemi?
Dwumiesięcznik „Pen” jest dostępny w:
- oddziałach i kołach PSD
kołach TPD (Towarzystwo Przyjaciół Dzieci)
w aptekach (zaopatrywanych przez Torfarm i PGF)
w Empikach
u regionalnych przedstawicieli firm farmaceutycznych
